Paslanmaz Çelik Türleri ve Özellikleri |
Paslanmaz çeliklerde kimyasal bileşim değiştirilerek farklı özelliklerde alaşımlar elde
edilir. Krom miktarı yükseltilerek veya nikel ve molibden gibi alaşım elementleri
katılarak korozyon dayanımı artırılabilir. Bunun dışında bakır, titanyum, alüminyum,
silisyum, niyobyum, azot, kükürt ve selenyum gibi bazı elementlerle alaşımlama ile
ilave olumlu etkiler sağlanabilir. Bu şekilde makine tasarımcıları ve imalatçıları
değişik kullanımlar için en uygun paslanmaz çeliği seçme şansına sahip olurlar.
Paslanmaz çeliklerde içyapıyı belirleyen en önemli alaşım elementleri, önem
sırasına göre krom, nikel, molibden ve mangandır. Bunlardan öncelikle krom ve nikel
içyapının ferritik veya ostenitik olmasını belirler.
Paslanmaz çelikler 5 ana grupta toplanırlar:
• Ferritik
• Martenzitik
• Ostenitik
• Ferritik-Ostenitik (dubleks)
• Çökeltme sertleşmesi uygulanabilen alaşımlar
|
|
|
|
|
|
Kullanım Alanları |
Paslanmaz çeliğin çok değişik kalite ve özelliklerde temin edilebiliyor olması,
bunların kullanımını da sürekli olarak yaygınlaştırmaktadır. Günümüzde artık ziynet
eşyasından büyük sanayi tesislerine kadar uzanan geniş bir yelpazede kullanılmaktadır.
Günlük hayatımızda kullandığımız pek çok ürün bugün paslanmaz çelikten yapılmaktadır.
Paslanmaz çelik hemen her gün kullandığımız bir mutfak aleti olarak karşımıza çıktığı
gibi, gezinti yaptığımız bir meydanda beğenimizi kazanan bir sanat eseri şeklinde de
kendini gösterebilir. Büyük bir kimya tesisinin hemen her yerinde gördüğümüz
bu malzeme güzel bir gökdelenin duvarlarını kaplayan dekoratif bir malzeme olarak da
kullanılabilir. Keyif duyduğumuz bir alışveriş merkezinde pek çok detayda dikkatimizi
çeken paslanmaz çelik, gerçekte hiçbir zaman görmediğimiz yerlerde bizim konforumuzu
ve güvenliğimizi sağlayan endüstriyel ürünlerde de yaygın olarak kullanılabilmektedir.
Paslanmaz çeliğin nerelerde hangi oranda kullanıldığı, ülkelerin ekonomisi hakkında
doğrudan bilgi veren bir gösterge niteliğini de taşımaktadır. Kullanım oranının bireysel
tüketim ürünlerinde fazla olması genellikle zayıf ekonomilere sahip ülkelerde görülür.
Enerji, makine imalat ve ulaşım sektörlerinde kullanımın artması ekonomik yapının
kuvvetli olduğunu gösterir.
|
|